„Będę pisał, póki będę mógł, a w którym miejscu i czasie ustanę ten będzie końcem pracy mojej”
To niezwykle szczere wyznanie napisał, w brulionowej przedmowie, swoich Pamiętników czyli Historii Polskiej ks. Jędrzej Kitowicz. Ambitny i pracowity, nie zabiegający o względy wielkich tego świata, chciał zostać wiernym i niezależnym świadkiem swoich czasów. Wbrew opiniom niektórych historyków, marzenie ks. Kitowicza spełniło się. Napisał dzieło wyjątkowo niezwykle, łączące planowość i systematyczność z umiejętnością operowania dygresją, która cechuje gatunek tak specyficzny dla naszej kultury, jakim jest gawęda szlachecka.
To Opis obyczajów, dokładny, wnikliwy, a nawet drobiazgowy. Badacze twórczości Kitowicza zachodzą w głowę, skąd przyszedł mu pomysł dzieła tak nowatorskiego, nie mającego właściwie żadnych wzorów.
Dlatego, tym mocniej, cieszę się i jestem bardzo wdzięczny, że Mikołaj Grabowski, po raz kolejny, przywraca pamięć o ks. Jędrzeju Kitowiczu, który wymyka się wielu historykom wszelkiemu zaszufladkowaniu. Mikołaj Grabowski, który okazuje się wielkim znawcą dzieł rzeczyckiego Plebana, w niezwykły sposób, wprowadza nas w klimat i atmosferę czasów za panowania Augusta III. Nie bez znaczenia jest również i ten fakt, że realizacja tego teatralnego przedsięwzięcia ma miejsce w Rzeczycy, gdzie powstały największe dzieła ks. Jędrzeja Kitowicza – Pamiętniki czyli Historia Polski oraz Opis obyczajów za panowania Augusta III. I nawet, jeśli początkowo „mizerne to było probostwo”, bo kościół i plebania w ruinie, młyn nieczynny, pola i łąki zarosłe, inwentarzy żadnych, to właśnie tu „proboszcz rzeczycki” cierpliwie stawiał na nogi swoje gospodarstwo.
Jakże więc dziś nie dziękować temu rzeczyckiemu historykowi i gospodarzowi parafii, który wymyka się wszelkim stereotypowym klasyfikacjom?
Dlatego też niech naszym rzeczywistym „dziękuję” będzie nie tylko ulica ks. Jędrzeja Kitowicza, ale i muzeum, które ma powstać, i spektakl teatralny w reżyserii Mikołaja Grabowskiego. Jestem przekonany, że Opis obyczajów za panowania Augusta III, który doczekał się powszechnego uznania, zarówno historyków, jak i wielbicieli sztuki pięknego pisania, będzie też i dla nas ucztą nie tylko duchową, estetyczną i kulturalną, ale i prawdziwym dotykaniem piękna.
Ks. Henryk Linarcik
Proboszcz Rzeczycy
Rzeczyca, dnia 27 stycznia 2010 roku
O północy przybyłem do Widawy czyli Opis obyczajów część III
Prapremiera spektaklu odbędzie się w Rzeczycy, miejscowości z którą związany był ksiądz Jędrzej Kitowicz
19 marca 2010 r.
Przedstawienie przedpremierowe 18 marca 2010 r.
adaptacja, reżyseria, scenografia: Mikołaj Grabowski
muzyka: Zygmunt Konieczny
obsada:
Mikołaj Grabowski |
Iwona Bielska |
Tomasz Karolak |
Magdalena Boczarska |
Andrzej Konopka |
Urszula Popiel |
Wojciech Błach |
Oskar Hamerski |
Reżyser:
Mikołaj Grabowski – aktor, reżyser teatralny. Absolwent studiów aktorskich (1969) i reżyserskich (1977) w krakowskiej PWST. Od 1 września 2003 dyrektor naczelny i artystyczny Narodowego Starego Teatru w Krakowie.
Obsada Aktorska:
Iwona Bielska – aktorka filmowa i teatralna. Absolwentka Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie (1977). Aktorka Teatru Starego w Krakowie.
Urszula Popiel – aktorka teatralna i filmowa. W 1969 roku ukończyła wydział aktorski PWST w Krakowie. Magdalena Boczarska – aktorka teatralna i filmowa. W 2001 roku ukończyła wydział aktorski PWST w Krakowie.
Olga Zmysłowska – śpiew.
Tomasz Karolak – aktor teatralny i filmowy. W 1997 roku ukończył wydział aktorski PWST w Krakowie.
Oskar Hamerski – aktor teatralny i filmowy. W 1999 roku ukończył wydział aktorski PWST w Krakowie. Obecnie aktor Teatru Narodowego w Warszawie.
Wojciech Błach – aktor filmowy i teatralny. W 1999 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Krakowie.
Andrzej Konopka – aktor filmowy i teatralny. W 1997 roku ukończył wydział aktorski PWST w Krakowie.
Mikołaj Grabowski po licznych namowach postanowił ponownie skorzystać ze skarbca polskiej kultury jakim jest pamiętnik ks. Jędrzeja Kitowicza. W latach 90. spektakl „Opis obyczajów” był najczęściej nagradzanym spektaklem na najważniejszych festiwalach teatralnych w Polsce.
Korzystając z wielkiej kopalni humoru jakim jest pamiętnik ks. Jędrzeja Kitowicza. Jesteśmy pewni ze 1,5 godzinny spektakl zapewni widowni niezapomnianą rozrywkę, będzie też źródłem przemyśleń jak bardzo nasze narodowe cechy się nie zmieniły na przestrzeni wieków. Spektakl ten swoją tematyką nawiązuje do zwyczajów polskiego społeczeństwa, gdzie ważną częścią było wspólne biesiadowanie. Tekst ks. Jędrzeja Kitowicza wprost iskrzy od humoru, w niebanalny sposób pokazuje cechy pozytywne, jak i przywary polskiego społeczeństwa, często aktualne do dnia dzisiejszego.